Konwencja o Prawach Dziecka

Konwencja uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991 r.

PREAMBUŁA

PAŃSTWA-Strony niniejszej Konwencji, zważywszy, że zgodnie z zasadami proklamowanymi w Karcie Narodów Zjednoczonych uznanie przyrodzonej godności oraz równych i niezbywalnych praw wszystkich członków rodziny ludzkiej jest podstawą wolności, sprawiedliwości i pokoju na świecie,

mając na uwadze, że ludy Narodów Zjednoczonych potwierdziły w Karcie swą wiarę w podstawowe prawa człowieka oraz w godność i wartość jednostki ludzkiej i postanowiły sprzyjać postępowi społecznemu oraz osiągnięciu lepszego poziomu życia w warunkach większej wolności,

uznając, że Narody Zjednoczone w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz w Międzynarodowych Paktach Praw Człowieka zgodziły się i proklamowały, iż każdy człowiek uprawniony jest do korzystania z wszystkich zawartych w nich praw i wolności, bez względu na jakiekolwiek różnice wynikające z przynależności rasowej, koloru skóry, płci, języka, religii, poglądów politycznych i innych, pochodzenia narodowego lub społecznego, cenzusu majątkowego, urodzenia lub jakąkolwiek inną sytuację,

przypominając, że w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka Narody Zjednoczone proklamowały, iż dzieci mają prawo do szczególnej troski i pomocy, ` przekonane, że rodzina jako podstawowa komórka społeczeństwa oraz naturalne środowisko rozwoju i dobrobytu wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci, powinna być otoczona niezbędną ochroną i opieką, aby mogła w pełnym zakresie odgrywać swoją rolę w społeczeństwie,

uznając, że dziecko dla pełnego i harmonijnego rozwoju swojej osobowości powinno wychowywać się w środowisku rodzinnym, w atmosferze szczęścia, miłości i zrozumienia,

zważywszy, że ważne jest, by dziecko było w pełni przygotowane do życia w społeczeństwie jako indywidualnie ukształtowana jednostka, wychowana w duchu ideałów zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych, a w szczególności w duchu pokoju, godności, tolerancji, wolności, równości i solidarności,

mając na uwadze, że potrzeba otoczenia dziecka szczególną troskąl została wyrażona w Genewskiej Deklaracji Praw Człowieka z 1924 r. oraz w Deklaracji Praw Dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne 20 listopada 1959 r., i uznana w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, w Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych (w szczególności w artykułach 23 i 24), w Międzynarodowym Pakcie Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych (w szczególności w artykule 10), jak również w statutach i stosownych dokumentach agencji wyspecjalizowanych i organizacji międzynarodowych, które zajmują się zapewnieniem dobrobytu dziecku,

mając na uwadze, że, jak wskazano w Deklaracji Praw Człowieka,

"dziecko z uwagi na swą niedojrzałość fizyczną oraz umysłową, wymaga szczególnej opieki i troski, a zwłaszcza właściwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak po urodzeniu",

przypominając postanowienia Deklaracji Zasad Społecznych i Prawnych odnoszących się do ochrony i dobrobytu dzieci, rozważanych przede wszystkim pod kątem praktyk związanych z adopcją i umieszczeniem w rodzinie zastępczej w płaszczyźnie krajowej i międzynarodowej, Zbioru Podstawowych Reguł Narodów Zjednoczonych w zakresie Wymiaru Sprawiedliwości wobec Nieletnich ("Zasady Pekińskie") oraz Deklaracji o Ochronie Kobiet i Dzieci w Sytuacjach Nadzwyczajnych oraz w czasie Konfliktu Zbrojnego,

uznając, że we wszystkich krajach świata są dzieci żyjące w wyjątkowo trudnych warunkach i że wymagają one szczególnej troski, biorąc w należyty sposób pod uwagę znaczenie tradycji wartości kulturowych każdego narodu dla ochrony i harmonijnego rozwoju dziecka,

uznając znaczenie współpracy międzynarodowej dla poprawy warunków życia dzieci w każdym kraju, a w szczególności w krajach rozwijających się,

uzgodniły, co następuje:

CZĘŚĆ PIERWSZA

Artykuł 1

W rozumieniu niniejszej Konwencji "dziecko" oznacza każdą istotę ludzką w wieku poniżej osiemnastu lat, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym się do dziecka uzyska ono wcześniej pełnoletność.

Artykuł 2

  1. Państwa-Strony, w granicach swej jurysdykcji, zobowiązują się szanować i gwarantować prawa zawarte w niniejszej Konwencji w stosunku do każdego dziecka, bez jakiejkolwiek różnicy, niezależnie od rasy, koloru skóry, płci, języka, religii, poglądów politycznych lub innych, dziecka lub jego rodziców albo opiekunów prawnych, ich pochodzenia narodowego, etnicznego lub społecznego, ich sytuacji majątkowej, ich niepełnosprawności, ich urodzenia lub jakiejkolwiek innej sytuacji.
  2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki dla zapewnienia skutecznej ochrony dziecka przed wszelkimi formami dyskryminacji lub karania ze względu na status prawny, działalność, wyrażane poglądy lub przekonania jego rodziców, opiekunów prawnych lub członków rodziny.

Artykuł 3

  1. We wszelkich decyzjach, które dotyczą dzieci, podejmowanych przez publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, władze administracyjne lub organy ustawodawcze, podstawową sprawą będzie zabezpieczenie nadrzędnego interesu dziecka.
  2. Państwa-Strony zobowiązują się zapewnić dziecku ochronę i opiekę w takim zakresie, w jakim jest to konieczne dla jego dobra, biorąc pod uwagę prawa i obowiązki jego rodziców, opiekunów lub innych osób prawnie za niego odpowiedzialnych, i w tym celu będą podejmowały wszelkie właściwe środki ustawodawcze i administracyjne.
  3. Państwa-Strony czuwają, by działanie instytucji, służb i zakładów odpowiedzialnych za opiekę i ochronę dzieci było zgodne z normami określonymi przez kompetentne władze, w szczególności w dziedzinach bezpieczeństwa i zdrowia oraz w zakresie liczby i kompetencji personelu, jak również istnienia właściwego nadzoru.

Artykuł 4

Państwa-Strony zobowiązują się podjąć wszelkie właściwe środki ustawodawcze, administracyjne i inne dla urzeczywistnienia praw uznanych w niniejszej Konwencji. W przypadku praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych będą one podejmowały takie środki przy maksymalnym wykorzystaniu środków będących w ich dyspozycji oraz, gdy okaże się to konieczne, w ramach współpracy międzynarodowej.

Artykuł 5

Państwa-Strony będą szanowały odpowiedzialność, prawo i obowiązek rodziców lub, w odpowiednich przypadkach, członków dalszej rodziny lub wspólnoty, zgodnie z obyczajami miejscowymi, opiekunów lub innych osób prawnie odpowiedzialnych za dziecko, do zapewnienia mu, w sposób odpowiadający rozwojowi jego zdolności, możliwości ukierunkowania go i udzielenia właściwych rad przy korzystaniu z praw zapewnionych mu w niniejszej Konwencji.

Artykuł 6

  1. Państwa-Strony uznają, że każde dziecko ma przyrodzone prawo do życia.
  2. Państwa-Strony zapewnią, w możliwie maksymalnym zakresie, warunki życia i rozwoju dziecka.

Artykuł 7

  1. Niezwłocznie po urodzeniu dziecka zostanie sporządzony jego akt urodzenia, a dziecko począwszy od urodzenia będzie miało prawo do nazwiska, uzyskania obywatelstwa oraz, tak dalece jak to możliwe, prawo poznania swoich rodziców i bycia przez nich wychowywanym.
  2. Państwa-Strony będą czuwały nad urzeczywistnieniem tych praw, zgodnie z ich prawem krajowym oraz z zobowiązaniami nałożonymi na nie w tej dziedzinie na podstawie dokumentów międzynarodowych, w szczególności w przypadkach, gdyby brak tych uregulowań spowodował, że dziecko stałoby się bezpaństwowcem.

Artykuł 8

  1. Państwa-Strony zobowiązują się szanować prawo dziecka do zachowania swej tożsamości, w tym swego obywatelstwa, nazwiska, stosunków rodzinnych, w zakresie, w jakim są one zgodne z prawem, z wyłączeniem bezprawnych ingerencji.
  2. W przypadku, gdy dziecko zostało bezprawnie pozbawione wszystkich lub niektórych elementów swej tożsamości, Państwa-Strony przyznają mu właściwą pomoc i ochronę w celu jak najszybszego przywrócenia jego tożsamości.

Artykuł 9

  1. Państwa-Strony zapewnią, aby dziecko nie zostało odłączone od swoich rodziców wbrew ich woli, chyba że właściwe władze, podlegające nadzorowi sądowemu, zdecydują, zgodnie z obowiązującym prawem oraz procedurą, że takie odłączenie jest konieczne ze względu na nadrzędny interes dziecka. Taka decyzja może być konieczna w niektórych szczególnych przypadkach, na przykład, gdy rodzice znęcają się lub zaniedbują dziecko albo gdy mieszkają oddzielnie, a należy podjąć decyzję odnośnie do miejsca przebywania dziecka.
  2. W każdym postępowaniu podejmowanym stosownie do paragrafu 1 niniejszego artykułu należy umożliwić wszystkim zainteresowanym stronom uczestnictwo w tym postępowaniu oraz przedstawienie swoich stanowisk.
  3. Państwa-Strony będą szanowały prawa dziecka odłączonego od jednego lub obojga rodziców do utrzymywania regularnych stosunków osobistych i bezpośrednich kontaktów z obojgiem rodziców, chyba że jest to sprzeczne z nadrzędnym interesem dziecka.
  4. W przypadku gdy separacja jest skutkiem środków podjętych przez Państwo-Stronę, takich jak zatrzymanie, uwięzienie, zesłanie, wydalenie lub śmierć (w tym śmierć spowodowana jakąkolwiek przyczyną pozbawienia wolności) jednego lub obojga rodziców dziecka lub dziecka, Państwo-Strona zapewni, na wniosek, rodzicom dziecka, dziecku lub, jeśli to będzie konieczne, innemu członkowi rodziny podanie istotnych informacji o miejscu, gdzie znajduje się członek (członkowie) rodziny, chyba że ujawnienie tych informacji przyniosłoby szkodę dobru dziecka. Ponadto Państwa-Strony zapewnią, by wniesienie takiej prośby samo przez się nie pociągało żadnych ujemnych skutków wobec zainteresowanej (-ych) osoby (osób).

Artykuł 10

  1. Zgodnie z zobowiązaniem ciążącym na Państwach-Stronach na mocy artykułu 9 paragraf 1, każda prośba składana przez dziecko lub jego rodziców odnośnie do wejścia lub opuszczenia Państwa-Strony w celu połączenia rodziny będą rozpatrywane przez Państwa-Strony w sposób przychylny, humanitarny i w szybkim tempie. Ponadto Państwa-Strony zapewnią, aby złożenie takiej prośby nie pociągało za sobą ujemnych skutków w stosunku do autorów prośby i członków ich rodzin.
  2. Z wyjątkiem nadzwyczajnych okoliczności, dziecko, którego rodzice przebywają w różnych państwach, ma prawo do utrzymywania regularnych stosunków osobistych i bezpośrednich kontaktów z obojgiem rodziców. W tym celu oraz zgodnie z zobowiązaniem ciążącym na Państwach-Stronach na mocy artykułu 9 paragraf 2, Państwa-Strony będą respektowały prawo dziecka i jego rodziców do opuszczenia każdego kraju, w tym własnego, oraz powrotu do własnego kraju. Prawo do opuszczenia każdego kraju może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są określone przez prawo i które są konieczne dla ochrony bezpieczeństwa narodowego, porządku publicznego (ordre public), publicznego zdrowia lub moralności lub praw i wolności innych osób, oraz które są zgodne z innymi prawami uznanymi w niniejszej Konwencji.

Artykuł 11

  1. Państwa-Strony będą podejmowały środki dla zwalczania nielegalnego transferu dzieci oraz ich nielegalnego wywozu za granicę.
  2. W tym celu Państwa-Strony będą sprzyjały zawieraniu dwustronnych lub wielostronnych porozumień albo przystępowaniu do porozumień już istniejących.

Artykuł 12

  1. Państwa-Strony zagwarantują dziecku, które posiada dostateczny stopień rozeznania, prawo swobodnego wyrażania swoich poglądów na każdy interesujący go temat, z należytym uwzględnieniem jego wieku i stopnia dojrzałości.
  2. W tym celu, dziecko będzie miało zapewnioną, w szczególności, możliwość bycia wysłuchanym w każdym postępowaniu sądowym lub administracyjnym jego dotyczącym, bezpośrednio lub za pośrednictwem przedstawiciela bądź odpowiedniego organu, zgodnie z normalnymi procedurami prawa krajowego.

Artykuł 13

  1. Dziecko ma prawo do wolności wypowiedzi. Prawo to obejmuje. wolność do poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji i idei każdego rodzaju, bez względu na granice, w formie ustnej, pisemnej bądź za pomocą druku, w formie artystycznej lub z wykorzystaniem każdego innego środka przekazu według wyboru; dziecka.
  2. Wykonywanie tego prawa może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są przewidziane przez prawo i które są konieczne dla:

a) poszanowania praw lub dobrego imienia innych osób lub

b) ochrony bezpieczeństwa narodowego, porządku publicznego (ordre public), publicznego zdrowia lub moralności.

Artykuł 14

  1. Państwa-Strony będą szanowały prawo dziecka do wolności myśli, sumienia i religii.
  2. Państwa-Strony będą szanowały prawo i obowiązek rodziców lub, w odpowiednim przypadku, opiekunów prawnych dziecka odnośnie do ukierunkowania dziecka w zakresie korzystania z jego praw w sposób zgodny z rozwijającymi się zdolnościami dziecka.
  3. Wolność uzewnętrzniania swojej religii lub przekonań może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są przewidziane przez prawo i które są konieczne dla ochrony bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego (ordre public), publicznego zdrowia i moralności Iub podstawowych praw i wolności innych osób.

Artykuł 15

  1. Państwa-Strony uznają prawa dziecka do wolności zrzeszania się oraz do wolności pokojowych zgromadzeń.
  2. Wykonywanie tych praw może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są przewidziane przez prawo i które są konieczne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa narodowego, bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, lub dla ochrony publicznego zdrowia lub moralności lub praw i wolności innych osób.

Artykuł 16

  1. Żadne dziecko nie będzie podlegało arbitralnej lub bezprawnej ingerencji w jego życie prywatne, rodzinne, mir domowy lub jego korespondencję, ani bezprawnym zamachom na jego honor i reputację.
  2. Dziecko ma prawo do ochrony prawnej przed tego rodzaju ingerencjami lub zamachami.

Artykuł 17

Państwa-Strony uznają ważną rolę spełnianą przez środki masowego przekazu i zapewniają, aby dziecko miało dostęp do informacji i materiałów pochodzących z różnych źródeł krajowych i międzynarodowych, szczególnie do tych, które zmierzają do poprawy jego dobrobytu społecznego, duchowego i moralnego, jak też jego zdrowia fizycznego i psychicznego. W tym celu Państwa-Strony będą:

a) zachęcały środki masowego przekazu do upowszechniania informacji i materiałów, korzystnych dla dziecka w wymiarze społecznym i kulturalnym, zgodnie z duchem artykułu 29;

b) zachęcały do rozwoju współpracy międzynarodowej w dziedzinie wytwarzania, wymiany oraz upowszechniania tego rodzaju informacji i materiałów, pochodzących z różnorodnych źródeł kulturowych, krajowych i międzynarodowych;

c) zachęcały do wydawania i upowszechniania książek dla dzieci;

d) zachęcały środki masowego przekazu, aby w szczególny sposób uwzględniały potrzeby językowe dzieci należących do mniejszości narodowych lub do społeczności autochtonicznej;

e) zachęcały do rozwijania odpowiednich kierunków działalności dla ochrony dzieci przed informacjami i materiałami szkodliwymi z punktu widzenia ich dobra, mając na względzie postanowienia artykułów 13 i 18.

Artykuł 18

  1. Państwa-Strony podejmą wszelkie możliwe starania w celu zapewnienia uznania zasady, że oboje rodzice ponoszą wspólną odpowiedzialność za wychowanie dziecka i zabezpieczenie jego rozwoju spoczywa głównie na rodzicach lub, w odpowiednim przypadku, na jego opiekunach prawnych. Winni oni kierować się przede wszystkim nadrzędnym interesem dziecka.
  2. W celu zagwarantowania i popierania praw zawartych w niniejszej Konwencji, Państwa-Strony przyznają odpowiednią pomoc rodzicom i opiekunom prawnym dziecka w wykonywaniu obowiązków, które ciążą na nich z tytułu wychowywania dziecka oraz zapewnią rozwój instytucji, zakładów i służb zobowiązanych do zapewnienia dobrobytu dzieciom.
  3. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki dla zapewnienia dzieciom rodziców pracujących prawa korzystania ze służb i zakładów opieki nad dziećmi, które są do tego uprawnione.

Artykuł 19

  1. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne i wychowawcze dla ochrony dziecka przed wszelkimi formami gwałtu, zamachu brutalności fizycznej lub psychicznej, porzucenia lub zaniedbania, złego traktowania lub wyzysku, w tym wykorzystywania w celach seksualnych, dziecka, które pozostaje pod opieką jego rodziców lub jednego z nich, jego opiekuna(ów) prawnego(-łych) albo, jakiejkolwiek innej osoby, której je powierzono.
  2. Tego rodzaju środki ochronne będą obejmowały, tam gdzie to jest właściwe, skuteczne przedsięwzięcia w celu stworzenia programów socjalnych zmierzających do dostarczenia koniecznego wsparcia dziecku oraz osobom sprawującym opiekę nad dzieckiem, jak również innych form działań prewencyjnych dla ustalania, informowania, wszczynania i prowadzenia śledztwa, postępowania, notowania opisanych wyżej przypadków złego traktowania dziecka oraz - tam, gdzie jest to właściwe - ingerencję sądu.

Artykuł 20

  1. Każde dziecko czasowo lub na stałe pozbawione swego środowiska rodzinnego lub które we własnym interesie nie może pozostawać w tym środowisku, ma prawo do specjalnej ochrony i pomocy ze strony państwa.
  2. Państwa-Strony zgodnie ze swym ustawodawstwem krajowym zapewnią takiemu dziecku opiekę zastępczą.
  3. Tego rodzaju opieka może obejmować, między innymi, umieszczenie w rodzinie zastępczej, kafala w prawie islamskim, adopcję lub, gdy to jest niezbędne, umieszczenie w odpowiedniej instytucji powołanej do opieki nad dziećmi. Przy wyborze odpowiednich rozwiązań należy w sposób właściwy uwzględniać potrzebę pewnej ciągłości w wychowaniu dziecka, jak również jego pochodzenie etniczne, religijne, kulturalne, językowe.

Artykuł 21

Państwa-Strony, które uznają i/lub dopuszczają system adopcji zapewnią, aby nadrzędny interes dziecka miał podstawowe znaczenie, oraz:

a) zapewnią, aby adopcja dziecka odbywała się tylko z upoważnienia kompetentnych władz, które będą decydowały, zgodnie z obowiązującym prawem i postępowaniem oraz na podstawie wszelkich stosownych i wiarygodnych informacji, o tym, że adopcja jest dopuszczalna ze względu na sytuację dziecka w odniesieniu do jego rodziców, krewnych i opiekunów prawnych oraz, w przypadku, gdy jest to wymagane, aby osoby zainteresowane świadomie wyraziły zgodę na adopcję, po przeprowadzeniu z nimi niezbędnych konsultacji;

b) uznają, że adopcja z przeniesieniem dziecka do innego kraju może być traktowana jako środek zastępczy dla zapewnienia dziecku niezbędnej opieki, jeżeli nie może być ono, w kraju swego pochodzenia, umieszczone w rodzinie zastępczej lub adoptującej albo odpowiednio wychowane;

c) zadbają o to, by dziecko adoptowane do innego kraju korzystało z gwarancji i norm równorzędnych w stosunku do tych, które istnieją w przypadku adopcji krajowej;

d) podejmą wszelkie właściwe środki, aby w przypadku adopcji do innego kraju osoby, które są za nią odpowiedzialne, nie uzyskały z tego powodu nienależnych korzyści majątkowych;

e) będą sprzyjały osiągnięciu celów niniejszego artykułu zawierając, zależnie od przypadku, dwustronne lub wielostronne porozumienia lub umowy, oraz będą starały się w tych ramach zapewnić, aby umieszczanie dzieci w innym kraju odbywało się za zgodą kompetentnych władz lub organów.

Artykuł 22

  1. Państwa-Strony podejmą właściwe środki, aby dziecko, które ubiega się o status uchodźcy lub które jest uważane za uchodźcę na podstawie odpowiednich norm i procedur prawa międzynarodowego lub krajowego, w przypadku, gdy występuje ono samo lub gdy towarzyszą mu jego rodzice lub jakakolwiek inna osoba, otrzymało odpowiednią ochronę i pomoc humanitarną, które pozwoliłyby mu korzystać z praw gwarantowanych jemu w niniejszej Konwencji i innych dokumentach międzynarodowych dotyczących praw człowieka lub o charakterze humanitarnym, których wymienione państwa są stronami.
  2. W tym celu Państwa-Strony będą współpracowały, w stopniu, jaki uznają za właściwy, we wszystkich wysiłkach czynionych przez Organizację Narodów Zjednoczonych i inne kompetentne organizacje międzynarodowe i pozarządowe współpracujące z Organizacją Narodów Zjednoczonych, dla udzielania ochrony i pomocy dzieciom, które znajdują się w podobnej sytuacji oraz dla odnalezienia rodziców lub innych członków rodziny każdego dziecka - uchodźcy w celu uzyskania niezbędnych informacji dla połączenia go z rodziną. W przypadkach, gdy nie można odnaleźć rodziców, ani innych członków rodziny, dziecko zostanie otoczone taką samą ochroną, jak każde inne dziecko trwale lub czasowo pozbawione swego środowiska rodzinnego z jakichkolwiek przyczyn, zgodnie z zasadami zawartymi w niniejszej Konwencji.

Artykuł 23

  1. Państwa-Strony uznają, że dzieci psychicznie lub fizycznie niepełnosprawne winny mieć zapewnioną pełnię normalnego życia w warunkach gwarantujących im godność, umożliwiającym im osiągnięcie samodzielności i ułatwiających im czynne uczestniczenie w życiu społeczeństwa.
  2. Państwa-Strony uznają prawo dzieci niepełnosprawnych do korzystania ze specjalnej opieki i będą zachęcały, stosownie do dostępnych środków, na żądanie, przyznanie dzieciom spełniającym wymogi i tym, którzy są za nie odpowiedzialni, pomocy stosownie do stanu dziecka i sytuacji jego rodziców lub tych, którym jest ono powierzone.
  3. Zważywszy na szczególne potrzeby dzieci niepełnosprawnych, pomoc przyznawana zgodnie z paragrafem 2 niniejszego artykułu będzie świadczona nieodpłatnie tam, gdzie jest to możliwe, z uwzględnieniem zasobów finansowych ich rodziców lub tych, którym dziecko jest powierzone, i będzie pojmowana w ten sposób, aby dzieci niepełnosprawne miały skuteczny dostęp do oświaty, wykształcenia, opieki zdrowotnej, rehabilitacji, przygotowania zawodowego i możliwości rekreacyjnych, i korzystały z tych usług w sposób właściwy dla zapewnienia możliwie zupełnej integracji społecznej i ich rozwoju osobistego, w tym w dziedzinie kulturalnej i duchowej.
  4. Państwa-Strony, w duchu współpracy międzynarodowej, będą sprzyjały wymianie odpowiednich informacji w zakresie profilaktyki zdrowotnej oraz leczenia medycznego, psychologicznego i funkcjonalnego dzieci niepełnosprawnych, w tym upowszechnianiu informacji dotyczących metod rehabilitacji oraz kształcenia i przygotowania zawodowego, w celu umożliwienia Państwom-Stronom polepszenia swych możliwości i kwalifikacji oraz wzbogacenia swych doświadczeń w tych dziedzinach. W związku z tym w szczególny sposób będą uwzględniane potrzeby państw rozwijających się.

Artykuł 24

  1. Państwa-Strony mają uznają prawo dziecka do korzystania z możliwie najlepszego stanu zdrowia oraz korzystania z usług medycznych i rehabilitacyjnych. Będą się one starały zagwarantować, by żadne dziecko nie było pozbawione prawa dostępu do tych usług.
  2. Państwa-Strony będą starały się zapewnić pełne urzeczywistnienie tego prawa, a w szczególności będą podejmowały właściwe środki w celu:

a) zmniejszenia śmiertelności wśród noworodków i dzieci;

b) zapewnienia wszystkim dzieciom niezbędnej pomocy medycznej i opieki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju podstawowej opieki medycznej;

c) zwalczania chorób i niedożywienia, w tym w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, zwłaszcza przez wykorzystanie łatwo dostępnych technik oraz przez dostarczenie pożywnych produktów żywnościowych i wody pitnej, z uwzględnieniem niebezpieczeństwa i ryzyka zanieczyszczenia środowiska naturalnego;

d) zapewnienia matkom właściwej opieki prenatalnej i ponatalnej;

e) zapewnienia, aby wszystkie grupy społeczne, w szczególności rodzice i dzieci, otrzymywały informację o stanie zdrowia i odżywienia dziecka, korzyściach płynących z karmienia go piersią, utrzymania higieny i czystości środowiska oraz zapobiegania wypadkom, oraz aby korzystały z pomocy umożliwiającej im skorzystanie z tych informacji;

f) rozwoju profilaktycznej opieki zdrowotnej, poradnictwa dla rodziców oraz wychowania i usług w zakresie planowania rodziny.

3. Państwa-Strony będą podejmowały wszystkie właściwe i skuteczne środki w celu zniesienia tradycyjnych praktyk przynoszących szkodę dziecku.

4. Państwa-Strony zobowiązują się sprzyjać i zachęcać do współpracy międzynarodowej w celu stopniowego zapewnienia pełnego urzeczywistnienia prawa uznanego w niniejszym artykule. W związku z tym w szczególny sposób będą uwzględniane potrzeby państw rozwijających się.

Artykuł 25

Państwa-Strony zapewniają, dziecku, które zostało umieszczone przez kompetentne władze w zakładzie w celu otrzymania opieki, ochrony lub Ieczenia w zakresie zdrowia fizycznego lub psychicznego, prawa do okresowego przeglądu leczenia dziecka i wszelkich innych okoliczności odnoszących się do jego umieszczenia w zakładzie.

Artykuł 26

  1. Państwa-Strony zapewniają dziecku prawo korzystania z zabezpieczenia społecznego, w tym ubezpieczeń społecznych, oraz podejmąt środki dla pełnego urzeczywistnienia tego prawa zgodnie ze swym ustawodawstwem krajowym.
  2. Tam, gdzie jest to możliwe, świadczenia te winny być przyznane z uwzględnieniem zasobów i sytuacji dziecka oraz osób odpowiedzialnych za jego utrzymanie, jak również wszelkich jego okoliczności odnoszących się do prośby o przyznanie świadczenia, skierowanej przez dziecko lub w jego imieniu.

Artykuł 27

  1. Państwa-Slrony uznają prawo każdego dziecka do poziomu życia odpowiadającego jego rozwojowi fizycznemu, psychicznemu, duchowemu, moralnemu i społecznemu.
  2. Na rodzicach lub innych osobach obowiązanych z tytułu opieki nad dzieckiem ciąży główna odpowiedzialność za zapewnienie, w granicach swych możliwości i swych środków finansowych, warunków życia niezbędnych dla rozwoju dziecka.
  3. Państwa-Strony, zgodnie z warunkami krajowymi oraz odpowiednio do swych zasobów, będą podejmowały właściwe środki w celu pomagania rodzicom i innym osobom obowiązanym z tytułu opieki nad dzieckiem w urzeczywistnieniu tego prawa oraz będą udzielały, w razie potrzeby, pomocy materialnej, oraz inne programy wspierające, zwłaszcza w zakresie wyżywienia, ubrania i mieszkania.
  4. Państwa-Strony podejmą wszelkie właściwe środki w celu zapewnienia łożenia na utrzymanie dziecka ze strony rodziców lub innych osób ponoszących odpowiedzialność finansową za dziecko, zarówno na terytorium Państwa-Strony, jak też za granicą. W szczególności w przypadkach, gdy osoba ponosząca odpowiedzialność finansową za dziecko mieszka w państwie innym niż dziecko, Państwa-Strony będą dążyły do przystąpienia do umów międzynarodowych lub do zawarcia takich umów, jak również do zawierania jakichkolwiek innych porozumień.

Artykuł 28

1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu stopniowego zapewniania wykonywania tego prawa na zasadzie równości szans, w szczególności:

a) uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i nieodpłatnym dla wszystkich;

b) będą popierały organizowanie różnych form nauczania ponadpodstawowego, tak ogólnokształcącego, jak zawodowego, uczynią je otwartym i dostępnym dla każdego dziecka oraz podejmą właściwe środki, takie jak wprowadzenie nieodpłatnego nauczania oraz udzielenia, w razie potrzeby, pomocy finansowej;

c) za pomocą wszelkich właściwych środków uczynią nauczanie wyższe dostępnym dla wszystkich na zasadzie zdolności;

d) udostępnią wszystkim dzieciom informacje i poradnictwo szkolne i zawodowe;

e) podejmą środki na rzecz zapewnienia regularnego uczęszczania do szkół oraz zmniejszenia wskaźnika porzucania nauki.

2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki zapewniające, aby dyscyplina szkolna była stosowana w sposób zgodny z godnością dziecka jako istoty ludzkiej oraz zgodnie z niniejszą Konwencją.

3. Państwa-Strony będą popierały i rozwijały współpracę międzynarodową w dziedzinie oświaty, w szczególności w celu przyczyniania się do zlikwidowania ignorancji i analfabetyzmu w świecie oraz ułatwiania dostępu do wiedzy naukowo-technicznej i nowoczesnych metod nauczania. W związku z tym w szczególny sposób będą uwzględniane potrzeby państw rozwijających się.

Artykuł 29

  1. Państwa-Strony zgadzają się, że nauka dziecka winna zmierzać do:

a) rozwijania osobowości dziecka oraz jego talentów i zdolności umysłowych i fizycznych w jak najpełniejszym zakresie;

b) wpojenia dziecku szacunku dla praw człowieka i podstawowych wolności oraz dla zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych;

c) wpojenia dziecku szacunku dla swoich rodziców, swojej tożsamości, języka i wartości kulturowych, jak również szacunku dla wartości narodowych kraju, w którym mieszka, kraju, z którego pochodzi oraz dla innych kultur;

d) przygotowania dziecka do odpowiedzialnego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni między wszystkimi narodami i grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi i z osobami rdzennego pochodzenia;

e) wpojenia dziecku szacunku dla środowiska naturalnego. 2. Żadne postanowienie niniejszego artykułu lub artykułu 28 nie może być interpretowane w sposób naruszający wolność osób fizycznych lub prawnych w zakresie tworzenia i prowadzenia zakładów oświatowych, z zastrzeżeniem przestrzegania zasad wyrażonych w paragrafie 1 niniejszego artykułu oraz wymogów, aby kształcenie w tego typu zakładach było zgodne z minimalnymi normami, które określi dane państwo.

Artykuł 30

W państwach, w których istnieją mniejszości etniczne, religijne lub językowe albo osoby pochodzenia rdzennego, dziecko pochodzenia rdzennego lub należące do takich mniejszości nie może być pozbawione prawa posiadania własnego życia kulturalnego, wyznawania i praktykowania własnej religii lub używania własnego języka łącznie z innymi członkami jego grupy.

Artykuł 31

  1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do wypoczynku i czasu wolnego, uczestniczenia w zabawach i zajęciach rekreacyjnych, stosownych do wieku dziecka, oraz swobodnego uczestniczenia w życiu kulturalnym i artystycznym.
  2. Państwa-Strony będą szanowały i popierały prawo dziecka do wszechstronnego uczestnictwa w życiu kulturalnym i artystycznym, oraz będą zachęcały do organizowania właściwych i równych sposobności w zakresie wykorzystania czasu wolnego oraz dla działalności kulturalnej, artystycznej, rekreacyjnej.

Artykuł 32

  1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem gospodarczym, przed zmuszaniem do wykonywania jakiejkolwiek pracy, która byłaby niebezpieczna lub kolidowałaby z kształceniem dziecka lub byłaby szkodliwa dla jego zdrowia lub rozwoju fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego lub społecznego.
  2. Państwa-Strony będą podejmowały środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne i wychowawcze dla zapewnienia stosowania niniejszego artykułu. W tym celu, mając na względzie odpowiednie postanowienia innych dokumentów międzynarodowych, Państwa-Strony w szczególności:

a) określą minimalny poziom lub poziomy wiekowe dla ubiegania się o przyjęcie do pracy;

b) ustanowią właściwe przepisy odnośnie do wymiaru pracy i warunków zatrudnienia;

c) ustanowią odpowiednie kary lub inne środki dla zapewnienia skutecznego stosowania niniejszego artykułu.

Artykuł 33

Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki, w tym środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne i wychowawcze, w celu ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, które są określone w odpowiednich konwencjach międzynarodowych, oraz w celu zapobiegania wykorzystaniu dzieci do nielegalnej produkcji i przemytu tych substancji.

Artykuł 34

Państwa-Strony zobowiązują się do ochrony dziecka przed wszelkimi formami wyzysku seksualnego i nadużyć seksualnych. W tym celu państwa będą podejmowały w szczególności wszelkie właściwe środki w płaszczyźnie krajowej, dwustronnej i wielostronnej dla zapobiegania:

  1. nakłanianiu lub zmuszaniu dzieci do oddawania się jakiejkolwiek sprzecznej z prawem działalności seksualnej;
  2. wykorzystywaniu dzieci do prostytucji lub innych sprzecznych z prawem praktyk seksualnych;
  3. wykorzystywaniu dzieci w produkcji spektakli lub materiałów o charakterze pornograficznym.

Artykuł 35

Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki w płaszczyznach krajowej, dwustronnej i wielostronnej dla zapobiegania uprowadzeniom, sprzedaży lub wywozowi dzieci dokonywanych dla jakichkolwiek celów i w jakiejkolwiek formie.

Artykuł 36

Państwa-Strony będą chroniły dziecko przed wszelkimi formami wyzysku, które w jakikolwiek sposób naruszałyby dobro dziecka.

Artykuł 37

Państwa-Strony zapewniają, aby:

  1. żadne dziecko nie podlegało torturom albo okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu karaniu lub traktowaniu. Za czyny zabronione popełnione przez osoby poniżej osiemnastu lat nie może zostać orzeczona ani kara śmierci, ani kara dożywotniego więzienia bez możliwości wcześniejszego zwolnienia;
  2. żadne dziecko nie zostało pozbawione wolności w sposób arbitralny lub sprzeczny z prawem. Zatrzymanie, aresztowanie lub uwięzienie dziecka winno być zgodne z prawem i może być zastosowane wyłącznie jako środek ostateczny i na możliwie najkrótszy czas;
  3. każde dziecko pozbawione wolności było traktowane humanitarnie i z należytym poszanowaniem godności osoby ludzkiej oraz z uwzględnieniem potrzeb osób w danym wieku. W szczególności każde dziecko pozbawione wolności zostanie oddzielone od osób dorosłych, chyba że uzna się, że nie powinno się tego uczynić z uwagi na nadrzędny interes dziecka, oraz ma prawo pozostawania w kontakcie ze swoją rodziną poprzez korespondencję i wizyty, z wyłączeniem wyjątkowych okoliczności;
  4. dzieci pozbawione wolności miały prawo szybkiego dostępu do pomocy prawnej lub jakiejkolwiek innej właściwej pomocy, jak również prawo kwestionowania legalności pozbawienia ich wolności przed sądem lub inną, kompetentną, niezawisłą i bezstronną władzą oraz domagania się szybkiego podjęcia decyzji w tej sprawie.

Artykuł 38

  1. Państwa-Strony zobowiązują się szanować i zapewnić poszanowanie norm międzynarodowego prawa humanitarnego, które mają zastosowanie do nich w przypadku konfliktu zbrojnego i których ochrona rozciąga się na dzieci.
  2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe możliwe środki praktyczne dla zapewnienia, aby osoby, które nie osiągnęły piętnastu lat nie brały bezpośredniego udziału w działaniach zbrojnych.
  3. Państwa-Strony będą powstrzymywały się przed powoływaniem do swych sił zbrojnych jakiejkolwiek osoby, która nie osiągnęła piętnastu lat. W stosunku do osób między piętnastym a osiemnastym rokiem życia, Państwa-Strony będą starały się powoływać w pierwszej kolejności osoby starsze wiekiem.
  4. Zgodnie z zobowiązaniami, które na nich ciążą na mocy międzynarodowego prawa humanitarnego w zakresie ochrony ludności cywilnej w czasie konfliktu zbrojnego, Państwa-Strony będą podejmowały wszystkie możliwe środki praktyczne, aby dzieci, które zostały dotknięte skutkami konfliktu zbrojnego, korzystały z ochrony i opieki.

Artykuł 39

Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki dla ułatwienia rehabilitacji fizycznej i psychicznej oraz reintegracji społecznej każdego dziecka, które stało się ofiarą jakiejkolwiek formy zaniedbania wyzysku lub wykorzystywania, tortur albo jakiejkolwiek formy okrutnego, nieludzkiego Iub poniżającego traktowania lub karania bądź konfliktu zbrojnego. Taka rehabilitacja lub reintegracja będzie przebiegała w warunkach, które sprzyjają zdrowiu, szacunkowi dla siebie i godności dziecka.

Artykuł 40

1. Państwa-Strony uznają prawo każdego dziecka podejrzanego, oskarżonego lub uznanego winnym naruszania prawa karnego do traktowania w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej, które umacnia w nim poszanowanie dla praw człowieka i podstawowych wolności innych osób i uwzględnia wiek dziecka, jak również potrzeb ułatwienia jego reintegracji oraz podjęcia przez nie konstruktywnej roli w społeczeństwie.

2. W tym celu, a także uwzględniając odpowiednie postanowienia innych dokumentów międzynarodowych, Państwa-Strony zapewnią w szczególności:

a) aby żadne dziecko nic było podejrzane, oskarżane lub uznawane winnym naruszenia prawa karnego z powodu działania lub zaniechania które nie były zakazane przez prawo krajowe lub międzynarodowe w chwili jego popełnienia;

b) aby każde dziecko podejrzane lub oskarżone o naruszenie prawa karnego miało przynajmniej prawo do następujących gwarancji:

i) domniemania niewinności dopóty, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona zgodnie z prawem;

ii) niezwłocznego (dans le plus court délai) i bezpośredniego informowania o stawianych mu zarzutach lub, w odpowiednim przypadku, informowania za pośrednictwem jego rodziców lub przedstawicieli prawnych oraz korzystania z pomocy prawnej lub jakiejkolwiek innej właściwej pomocy w celu przygotowania i przedstawiania jego obrony;

iii) rozpatrzenia bez zwłoki jego sprawy przez kompetentną, niezawisłą i bezstronną władzę lub organ sądowy, zgodnie z zasadami słusznego postępowania w rozumieniu prawa, w obecności jego doradcy prawnego lub innej osoby oraz jego rodziców lub opiekunów prawnych, chyba że zostanie to uznane za sprzeczne z nadrzędnym interesem dziecka z uwagi, w szczególności, na jego wiek lub sytuację;

iv) niestosowania przymusu w zakresie składania zeznań lub przyznania się do winy; bycia pytanym i zapytywania świadków oskarżenia oraz możliwości powoływania i przesłuchiwania świadków obrony na warunkach równości;

v) w przypadku uznania winnym naruszania prawa karnego, posiadania prawa odwołania się od tej decyzji i każdego innego środka wydanego w jej wykonaniu do wyższej, kompetentnej, niezawisłej i bezslronnej władzy lub organu sądowego, zgodnie z prawem;

vi) w przypadku, gdy nie mówi językiem urzędowym, posiadania prawa do nieodpłatnej pomocy tłumacza;

vii) pełnego poszanowania swego życia prywatnego na wszystkich etapach postępowania.

3. Państwa-Strony będą sprzyjały tworzeniu praw, procedur, organów i instytucji zajmujących się szczególnie dziećmi podejrzanymi, oskarżonymi lub uznanymi za winnych naruszenia prawa karnego, a w szczególności:

a) ustanowieniu minimalnej granicy wieku, poniżej której dzieci będą uznane za niezdolne do naruszenia prawa karnego;

b) w każdym przypadku, gdy jest to możliwe i pożądane, podejmowaniu środków, aby postępowanie z tymi dziećmi odbywało się bez uciekania się do procedury sądowej, pod warunkiem pełnego poszanowania praw człowieka i gwarancji prawnych.

4. Różnorodność postanowień, dotyczących zwłaszcza opieki, poradnictwa, nadzoru, probacji, umieszczania w rodzinie zastępczej, programów nauczania ogólnego i zawodowego oraz innych rozwiązań niż instytucjonalne zostanie ustanowiona w celu zapewnienia dzieciom traktowania zgodnego z ich dobrem i proporcjonalnego do ich sytuacji i naruszenia.

Artykuł 41

Żadne postanowienie niniejszej Konwencji nie narusza postanowień korzystniejszych dla urzeczywistniania praw dziecka, które mogą znajdować się:

a) w ustawodawstwie Państwa-Strony lub

b) w prawie międzynarodowym obowiązującym to państwo.

CZĘŚĆ DRUGA

Artykuł 42

Państwa-Strony zobowiązują się do upowszechniania zasad i postanowień niniejszej Konwencji, zarówno wśród dorosłych, jak wśród dzieci, wykorzystując do tego celu będące w ich dyspozycji środki.

Artykuł 43

  1. W celu badania postępów dokonywanych przez Państwa-Slrony w wykonywaniu zobowiązań zaciągniętych przez nie na mocy niniejszej Konwencji ustanawia się Komitet Praw Dziecka, który będzie wypełniał określone niżej funkcje.
  2. Komitet będzie się składał z dziesięciu ekspertów, reprezentujących wysoki poziom moralny i posiadających uznane kompetencje w dziedzinie, której dotyczy niniejsza Konwencja. Członkowie Komitetu będą wybierani przez Państwa-Strony spośród ich obywateli, zasiadających na zasadzie niezależności, z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia słusznego podziału geograficznego oraz podstawowych systemów prawnych.
  3. Członkowie Komitetu będą wybierani w głosowaniu tajnym z listy osób wyznaczonych przez Państwa-Strony. Każde Państwo-Strona może wyznaczyć jednego kandydata spośród swoich obywateli.
  4. Pierwsze wybory będą miały miejsce nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od daty wejścia w życie niniejszej Konwencji. Następne wybory będą odbywały się co dwa lata. Przynajmniej przez cztery miesiące przed datą każdych wyborów, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwie na piśmie Państwa-Strony do przedstawienia swych kandydatów w okresie dwóch miesięcy. Sekretarz Generalny opracuje następnie listę alfabetyczną kandydatów wyznaczonych w ten sposób i zakomunikuje ją Państwom-Stronom niniejszej Konwencji.
  5. Wybory będą odbywały się podczas spotkań Państw-Stron, zwoływanych przez Sekretarza Generalnego w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych. Na tych spotkaniach, na których quorum będzie stanowiło dwie trzecie Państw-Stron, kandydatami wybranymi będą osoby, które otrzymają największą liczbę głosów oraz bezwzględną liczbę głosów obecnych i głosujących reprezentantów Państw-Stron.
  6. Członkowie Komitetu zostają wybrani na okres czterech lat. Jeżeli ich kandydatura zostanie zgłoszona ponownie, będą mogli zostać ponownie wybrani. Mandat pięciu członków wybranych w pierwszych wyborach wygasa po upływie dwóch lat. Nazwiska tych pięciu członków zostaną wybrane w drodze losowania przez przewodniczącego spotkania niezwłocznie po pierwszych wyborach.
  7. W przypadku śmierci lub rezygnacji członka Komitetu albo jeżeli, z jakiegokolwiek innego powodu, nie może on dłużej wypełniać funkcji członka Komitetu, Państwo-Strona, które przedstawiło jego kandydaturę mianuje za zgodą Komitetu innego eksperta spośród swoich obywateli na okres pozostały do końca kadencji.
  8. Komitet uchwala swój regulamin wewnętrzny.
  9. Komitet wybiera swoje prezydium na okres lat dwóch.
  10. Posiedzenia Komitetu będą dbywały się zwykle w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych albo w jakimkolwiek innym właściwym miejscu oznaczonym przez Komitet. Komitet będzie się zbierał zasadniczo corocznie. Czas trwania jego sesji będzie określony i zmieniany, gdy zajdzie taka potrzeba, na spotkaniu Państw-Stron niniejszej Konwencji, za zgodą Zgromadzenia Ogólnego.
  11. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych odda do dyspozycji Komitetu personel i urządzenia niezbędne dla skutecznego wywiązywania się przez Komitet z funkcji powierzonych na mocy niniejszej Konwencji.
  12. Za zgodą Zgromadzenia Ogólnego członkowie Komitetu ustanowionego na mocy niniejszej Konwencji będą otrzymywali pensje z funduszu Organizacji Narodów Zjednoczonych na warunkach i w sposób określony przez Zgromadzenie Ogólne.

Artykuł 44

1. Państwa-Strony zobowiązują się do przedkładania Komitetowi, za pośrednictwem Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, sprawozdań dotyczących środków, które będą przyjmowały dla uskutecznienia praw uznanych w niniejszej Konwencji, oraz postępów osiąganych w korzystaniu z tych praw:

a) po dwóch latach po wejściu w życie niniejszej Konwencji w stosunku do zainteresowanych Państw-Stron;

b) następnie co pięć lat.

2. Sprawozdania opracowywane w zastosowaniu niniejszego artykułu winny, w danym przypadku, wskazywać czynniki i trudności utrudniające Państwom-Stronom pełne wywiązywanie się z zobowiązań przewidzianych w niniejszej Konwencji. Winny one również zawierać dostateczne informacje, które dawałyby precyzyjne wyobrażenie o stosowaniu Konwencji w danym kraju.

3. Państwo-Strona, które przedstawiło Komitetowi wszechstronne sprawozdanie pierwotne, nie musi już w swoich następnych sprawozdaniach, przedkładanych zgodnie z paragrafem 1 litera (b) niniejszego artykułu, powtarzać podstawowych informacji podanych uprzednio.

4. Komitet może zażądać od Państw-Stron wszelkich informacji uzupełniających dotyczących stosowania Konwencji.

5. Komitet będzie przedkładał Zgromadzeniu Ogólnemu, za pośrednictwem Rady Gospodarczej i Społecznej, co dwa lata, sprawozdanie ze swojej działalności.

6. Państwa-Strony będą szeroko upowszechniały swoje sprawozdania w swych własnych krajach.

Artykuł 45

Dla ułatwienia skutecznego stosowania Konwencji oraz zachęcania do współpracy międzynarodowej w dziedzinie, której ona dotyczy:

a) wyspecjalizowane instytucje, Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci oraz inne organy Narodów Zjednoczonych mają prawo reprezentacji, w zakresie swych kompetencji, podczas badania stosowania postanowień niniejszej Konwencji. Komitet może poprosić agencje wyspecjalizowane, Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci oraz inne kompetentne organy, które uzna za właściwe, o przedstawienie specjalistycznych opinii na temat stosowania Konwencji w dziedzinach, które należą do ich kompetencji. Komitet może poprosić instytucje wyspecjalizowane, Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci i inne organy Narodów Zjednoczonych o przedłożenie sprawozdań na temat stosowania Konwencji w tych dziedzinach, które dotyczą ich sfery działalności;

b) Komitet prześle, jeśli uzna to za konieczne, agencjom wyspecjalizowanym, Funduszowi Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci i innym kompetentnym organom każde sprawozdanie Państw-Stron zawierające prośbę lub wskazujące na potrzebę doradztwa lub pomocy technicznej, towarzyszącej spostrzeżeniom i sugestiom Komitetu dotyczących tej prośby lub wskazania;

c) Komitet może zalecić Zgromadzeniu Ogólnemu zwrócenie się do Sekretarza Generalnego o zainicjowanie w imieniu Komitetu studiów na temat specyficznych kwestii dotyczących praw dziecka;

d) Komitet może czynić sugestie i ogólne zalecenia w oparciu o informacje uzyskane w zastosowaniu artykułów 44 i 45 niniejszej Konwencji. Te sugestie i ogólne zalecenia będą przekazywane każdemu zainteresowanemu Państwu-Stronie i podawane do wiadomości Zgromadzenia Ogólnego, łącznie z ewentualnymi spostrzeżeniami Państw-Stron.

CZĘŚĆ TRZECIA

Artykuł 46

Niniejsza Konwencja jest otwarta do podpisu dla wszystkich państw.

Artykuł 47

Niniejsza Konwencja,podlega ratyfikacji. Dokumenty ratyfikacyjne będą składane u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 48

Każde państwo będzie mogło przystąpić do niniejszej Konwencji. Dokumenty przystąpienia będą składane u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 49

  1. Niniejsza Konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia, licząc od daty złożenia u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych dwudziestego dokumentu ratyfikacyjnego lub o przystąpieniu.
  2. W stosunku do każdego państwa, które ratyfikuje niniejszą Konwencję lub przystąpi do niej, po złożeniu dwudziestego dokumentu ratyfikacji lub o przystąpieniu, Konwencja wejdzie w życie trzydziestego dnia, licząc od złożenia przez to państwo swego dokumentu ratyfikacji lub o przystąpieniu.

Artykuł 50

  1. Każde Państwo-Strona może zaproponować poprawkę i wnieść ją do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Sekretarz Generalny, powiadamia wówczas Państwa-Strony o propozycji poprawki, prosząc je o powiadomienie go, czy są za zwołaniem konferencji Państw-Stron w celu zbadania poprawki i poddania jej głosowaniu. Jeżeli w ciągu czterech miesięcy od daty tego zawiadomienia przynajmniej jedna trzecia Państw-Stron opowie się za zwołaniem takiej konferencji, Sekretarz Generalny zwoła konferencję pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Każda poprawka przyjęta większością obecnych i głosujących Państw-Stron będzie poddana zatwierdzeniu przez Zgromadzenie Ogólne.
  2. Każda poprawka przyjęta zgodnie z postanowieniami paragrafu 1 niniejszego artykułu wchodzi w życie, gdy zostanie zatwierdzona przez Zgromadzenie Ogólne i zaakceptowana przez dwie trzecie Państw-Stron.
  3. Poprawka, po wejściu w życie, ma moc wiążącą dla Państw-Stron, które ją zaakceptowały; pozostałe Państwa-Strony są związane postanowieniami niniejszej Konwencji oraz wszystkimi poprawkami uprzednio przez nie zaakceptowanymi.

Artykuł 51

  1. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych będzie przyjmował i komunikował wszystkim państwom teksty zastrzeżeń uczynionych przez państwa w chwili ratyfikacji lub przystąpienia.
  2. Niedopuszczalne jest jakiekolwiek zastrzeżenie sprzeczne z przedmiotem i celem niniejszej Konwencji.
  3. Zastrzeżenia mogą być wycofywane w dowolnym momencie w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który następnie powiadomi o tym wszystkie Państwa-Strony Konwencji. Notyfikacja staje się skuteczna począwszy od daty, kiedy otrzymał ją Sekretarz Generalny.

Artykuł 52

Każde Państwo-Strona może wypowiedzieć niniejszą Konwencję w drodze notyfikacji pisemnej skierowanej do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wypowiedzenie staje się skuteczne po upływie roku począwszy od daty, kiedy notyfikację otrzymał Sekretarz Generalny.

Artykuł 53

Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych jest depozytariuszem niniejszej Konwencji.

Artykuł 54

Oryginał niniejszej Konwencji, którego teksty sporządzone w językach angielskim, arabskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim są jednakowo autentyczne, zostanie złożony u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Na dowód czego niżej podpisani pełnomocnicy, należycie umocowani przez swe rządy, podpisali niniejszą Konwencję.

ZASTRZEŻENIA:

Ratyfikując Konwencję o prawach dziecka, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r., Rzeczpospolita Polska w oparciu o postanowienie artykułu 51 ustęp 1 tej konwencji zgłasza następujące zastrzeżenia:

DEKLARACJE:

[ powrót ]

Free counter and web stats